Anders gezegd: wat maakt dat jij denkt, voelt en doet zoals je doet? In positieve zin: waar word je door geïnspireerd – wat maakt dat je energie gevende dingen doet? In negatieve zin: waar word je door getriggerd – wat maakt dat het je energie kost?
De inspiratie is fijn om te kennen/voelen, want dat kan richting geven aan je leven. Welke opleiding past bij je, welk werk wil je doen? Waar wil je wonen? Etc.
De trigger(s) lijkt/(lijken) misschien duidelijk en bekend bij je, maar dat hoeft niet zo te zijn. Als je bijvoorbeeld een, in jouw beleving, irritante baas (collega/familielid/etc.) hebt, weet je meestal wel dat je daardoor getriggerd wordt. Maar met gevoelens zoals schuld of schaamte, is dat vaak veel minder duidelijk. Ondertussen bepalen ze op de achtergrond wel voor een groot deel je denken, voelen en handelen.
Dat kan zich kenbaar maken via je innerlijke criticus, die waarschijnlijk van alles van je vindt. En meestal niet in hele subtiele bewoordingen… ‘Wat ben je toch stom!’ Of erger: ‘dom!’, of ‘lui’, ‘lelijk’, en zo nog veel meer… Het is er vaak niet één: er zijn er meer! Vanuit de psychosynthese* subpersoonlijkheden genoemd, zoals bijvoorbeeld de klager, de clown, de ‘pleaser’, de uitslover, enzovoort. Waarvan er één, of een paar, het meest nadrukkelijk aanwezig zijn. En het ergste is: we geloven wat die subpersoonlijkheden ons vertellen. We identificeren ons dan met ‘dom’, ‘lui’, of wat ze ons dan ook willen wijsmaken.
Even terug naar die ‘irritante baas’ (of ander persoon) – die ons een naar gevoel geeft; zo lijkt het alsof het de boze buitenwereld is die ons dwars zit. Maar als je geen subpersoonlijkheid hebt die dit in jou bevestigt, is er niks aan de hand (de beste man/vrouw – in dit voorbeeld ‘de baas’ – doet meestal ook gewoon zijn/haar best). We wijzen echter wel eens naar een ander en leggen zo de reden van ons gekwetst zijn bij die ander. En dat is dan even prettig, want zo maken we die ànder verantwoordelijk voor ons leed. Maar ondertussen doen we het (meestal onbewust) onszelf aan… omdat we geloven wat die ander zegt over ons. Zo spiegelt ‘de baas’ onze eigen subpersoonlijkheid.
Zo kun je jezelf dus leren kennen! Zoals Martin Buber zegt: ‘De mens wordt een ik door een jij.’* En dat is eigenlijk wel bijzonder! Want dat betekent dat je bewust kunt worden van hoe je (onbewust) met jezelf omgaat. Dat betekent dat je niet-helpende gedachte- en gedragspatronen kunt gaan veranderen als je dat wilt. En daarmee kom je ook beter in je vel te zitten. Zoals Johan Cruijff zei: ‘Je ziet het pas als je het doorhebt’!
En zo trek je zelf weer aan de touwtjes!
* bron: Piero Ferucci: ‘Heel je leven. Een nieuwe oriëntatie door psychosynthese’
